Báo cáo tại Hội nghị cho thấy, kết quả hoạt động những tháng đầu năm 2021 có triển vọng lớn hơn năm 2020, song thực tế còn nhiều khó khăn, thách thức khi dịch bệnh chưa được kiểm soát và biến chủng mới của vi rút SARS-CoV-2 đã xuất hiện ở nhiều quốc gia.
Trong nước, tiếp tục đà phát triển cuối năm 2020, kinh tế vĩ mô tháng đầu năm 2021 ghi nhận nhiều khởi sắc, hoạt động của các doanh nghiệp dần quay lại bình thường mang lại nhiều hi vọng. Tuy nhiên, dịch bệnh Covid-19 bùng phát trở lại ở cuối tháng 1 đầu tháng 2/2021, đã làm ảnh hưởng không nhỏ tới hoạt động xuất nhập khẩu.
Trước tình hình đó, với quyết tâm hoàn thành mục tiêu kép, vừa thực hiện nghiêm các biện pháp chống dịch, vừa tích cực hỗ trợ khơi thông hoạt động xuất nhập khẩu, Tổng cục Hải quan đã khẩn trương, triển khai các chương trình hành động thực hiện nhiệm vụ, giải pháp tại các Nghị quyết điều hành kinh tế vĩ mô và một số Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ… qua đó, đã thực hiện được nhiều kết quả đáng chú ý.
Cụ thể, công tác cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa, tự động hóa quy trình thủ tục hải quan, tạo thuận lợi thương mại được ngành Hải quan đặt lên hàng đầu. Theo đó, ngay từ đầu năm, Tổng cục Hải quan đã tích cực triển khai 2 đề án trọng tâm gồm: Đề án cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu theo Quyết định số 38/QĐ-TTg ngày 12/1/2021 của Thủ tướng Chính phủ và chủ trương thuê dịch vụ công nghệ thông tin thực hiện Hải quan số theo Quyết định số 97/QĐ-BTC ngày 26/1/2021 của Bộ Tài chính…
Cùng với đó, trong quý I/2021, Tổng cục Hải quan tiếp tục triển khai mạnh mẽ cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp như: Đề xuất bãi bỏ thủ tục không cần thiết; Cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; cắt giảm điều kiện kinh doanh nhằm tiết kiệm chi phí cho cộng đồng doanh nghiệp nhưng vẫn bảo đảm các yêu cầu quản lý nhà nước trong lĩnh vực hải quan…
Nhờ đó, trong quý I/2021, theo tính toán sơ bộ, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đã đạt 153,65 tỷ USD, tăng 24,9% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, tổng trị giá xuất khẩu đạt 78,18 tỷ USD, tăng 23,3% và tổng trị giá nhập khẩu là 75,47 tỷ USD, tăng 26,6%.
Từ những nỗ lực trên, trong quý I/2021, thu ngân sách nhà nước do cơ quan hải quan quản lý đạt 88.458 tỷ đồng, bằng 28,1% dự toán được giao (315.000 tỷ đồng), bằng 26,7% chỉ tiêu phấn đấu (331.000 tỷ đồng), tăng 9.595 tỷ đồng, tăng tương đương 12,17% so với cùng kỳ năm trước. Tính đến ngày 31/03/2021, số thu đạt 68.213 tỷ đồng, bằng 26,91% dự toán, bằng 25,71% chỉ tiêu phấn đấu, tăng 17,01% so với cùng kỳ năm trước.
Về tình hình hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, có chiều hướng giảm hơn so với năm 2020, song tính chất các vụ việc rất phức tạp, thủ đoạn của các đối tượng buôn lậu tinh vi hơn, số lượng hàng hóa vi phạm bị giữ nhiều hơn. Đặc biệt trên tuyến hàng không, số vụ vi phạm bị bắt giữ tăng mạnh, mặt hàng vi phạm chủ yếu là các hàng cấm, hàng nhỏ gọn, có giá trị cao, dễ cất giấu như: ma túy; vũ khí; vàng; các sản phẩm động vật hoang dã nằm trong danh mục CITES như: sừng tê giác, ngà voi, vảy tê tê; điện thoại; thuốc lá; rượu…
Với vai trò là cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo 389 của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã tham mưu Bộ Tài chính phối hợp với các Bộ, Ngành, cơ quan chức năng tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; chỉ đạo các đơn vị triển khai nghiêm túc, có hiệu quả nhiều biện pháp quan trọng, góp phần đảm bảo an toàn an ninh xã hội và phòng chống tội phạm.
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn đã ghi nhận những kết quả của các đơn vị Hải quan trong toàn ngành đã đạt được trong quý I/2021, triển khai xây dựng các quy định, cải cách hiện đại hóa đã thực hiện theo đúng tiến độ đã đề ra. Các mặt công tác đều đạt được nhiều thành tích quan trọng, góp phần vào kết quả công tác của ngành Hải quan trong những tháng đầu năm.
Để tiếp tục hoàn thành tốt nhiệm vụ, kế hoạch đã đề ra trong quý II/2021, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn yêu cầu toàn ngành Hải quan tiếp tục triển khai các giải pháp thực hiện song song hai nhiệm vụ tạo thuận lợi thương mại nhưng vẫn phải nâng cao năng lực quản lý. Về công tác thu ngân sách, tăng cường vào các biện pháp chống thất thu về giá, về chủng loại, thuế suất; kiểm tra giá hàng xuất khẩu, phân tích, phân loại hàng hóa…
Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn cũng lưu ý toàn Ngành tiếp tục triển khai nhiệm vụ trong công tác đấu tranh chống gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn hàng hóa không đúng quy định, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, chuyển tải bất hợp pháp; tập trung vào kiểm soát đối với doanh nghiệp chế xuất, doanh nghiệp xuất nhập khẩu mặt hàng gỗ, thủy hải sản…
