Dù Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã 3 lần cắt giảm lãi suất điều hành trong năm 2020, nhưng nhiều chuyên gia cho rằng cơ quan này vẫn cần thêm hành động như vậy trong năm nay để tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng (TCTD) tiếp tục cắt giảm lãi vay.
Điều kiện chín muồi
Theo giới chuyên gia, hiện đã hội tụ đủ điều kiện để các nhà băng giảm thêm lãi suất cho vay. Thứ nhất, chỉ hai ngày sau Tết, NHNN đã hút ròng về 8.529 tỷ đồng và sẽ tiếp tục hút về 26.629 tỷ đồng ngay trong tuần này, cho thấy thanh khoản đang dồi dào. Thứ hai, mặt bằng lãi suất huy động tiếp tục xu hướng giảm.
Lãi suất huy động giảm đã giúp tỷ lệ lãi cận biên (NIM) của các nhà băng được cải thiện tích cực. Thậm chí, NIM càng được nới rộng hơn do nhu cầu thanh toán trực tuyến tăng cao trong bối cảnh dịch bệnh, qua đó giúp lượng tiền gửi thanh toán có lãi suất thấp tăng cao.
Ngoài ra, năm qua nhiều nhà băng tiếp tục thu lãi lớn bất chấp COVID-19, cũng có thêm điều kiện tiếp tục giảm lãi vay.
Chờ tín hiệu từ Ngân hàng Nhà nước
Tuy nhiên để làn sóng giảm lãi vay diễn ra rộng hơn, cần có thêm lực đẩy từ phía cơ quan quản lý. “NHNN nên xem xét cắt giảm thêm lãi suất điều hành để tạo điều kiện cho các ngân hàng giảm sâu hơn lãi suất huy động, qua đó là lãi vay”, một chuyên gia khuyến nghị.
Trên thực tế, lý do duy nhất khiến NHNN thận trọng cắt giảm thêm lãi suất điều hành là lo ngại áp lực lạm phát. Tuy nhiên theo giới chuyên gia, nỗi lo này là không lớn.
Quả vậy, mặc dù tháng 1 là tháng cận Tết Nguyên đán, nhu cầu tiêu dùng của người dân tăng cao, nhưng CPI tháng 1 chỉ tăng 0,06% so với tháng trước, thậm chí còn giảm 0,97% so với cùng kỳ năm trước. Ngay cả trong tháng 2 là tháng Tết Nguyên đán, theo báo cáo của Bộ Công Thương, giá cả hàng hóa cũng khá ổn định.
Nhìn xa hơn, nhiều tổ chức dự báo lạm phát cả năm nay sẽ thấp hơn nhiều mục tiêu 4% mà Quốc hội đề ra. Đơn cử Công ty Chứng khoán KB dự báo, CPI bình quân năm 2021 chỉ ở mức 3,6%; trong khi Công ty chứng khoán BVSC cũng dự báo ở mức 3 – 3,5%…
Với việc lạm phát được kiểm soát ở mức thấp, BVSC cho rằng, NHNN vẫn còn điều kiện để tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng. Theo đó, NHNN có thể sẽ có thêm đợt cắt giảm lãi suất điều hành trong năm 2021 để duy trì môi trường tiền rẻ./.