Tăng cường quản lý, chống thất thu thuế trong lĩnh vực TMĐT
Để quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT, ngày 06/9/2021 Bộ Tài chính đã phê duyệt Đề án “Quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT”. Theo đó, Tổng cục Thuế đã và đang tăng cường công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế, đặc biệt hướng dẫn nhà cung cấp nước ngoài (NCCNN) lớn đăng ký, kê khai, nộp thuế trên Cổng thông tin điện tử của ngành Thuế. Chú trọng tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế là cá nhân kinh doanh TMĐT thực hiện kê khai, nộp thuế theo quy định pháp luật.
Bên cạnh đó, tiếp tục hiện đại hoá công tác quản lý thuế; nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin để kết nối, lưu trữ thông tin để hỗ trợ, kết nối với người nộp thuế (nhà cung cấp nước ngoài, Sàn thương mại điện tử, …) theo hình thức điện tử trực tiếp tại Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế. Ngày 21/3/2022, Bộ Tài chính đã chính thức khai trương Cổng thông tin điện tử dành cho NCCNN không có cơ sở kinh doanh cố định tại Việt Nam và triển khai Ứng dụng thuế điện tử trên nền tảng thiết bị di động (eTax Mobile) cho các cá nhân.
Ngành Thuế cũng tích cực tham gia đàm phán xây dựng nội dung Hiệp định đa phương về phân bổ quyền đánh thuế đối với thu nhập từ kinh tế số; Hoàn thiện quy định pháp luật về thuế để tăng cường trách nhiệm của chủ sở hữu sàn TMĐT trong việc khai thuế, nộp thuế thay cho người bán hàng hóa, dịch vụ thông qua sàn TMĐT có chức năng đặt hàng trực tuyến và cung cấp thông tin cho cơ quan thuế bằng phương thức điện tử. Đồng thời, đề xuất những nội dung sửa đổi, bổ sung đối với văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành để đảm bảo căn cứ pháp lý thống nhất và đạt hiệu quả cao trong công tác quản lý đối với hoạt động TMĐT.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho các sàn TMĐT trong việc trong việc cung cấp thông tin và tối ưu hóa công tác quản lý thuế theo yêu cầu của quản lý thuế hiện đại, ứng dụng công nghệ 4.0, cải cách thủ tục hành chính, Tổng cục Thuế đã triển khai xây dựng Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế để tiếp nhận thông tin các tổ chức, cá nhân kinh doanh trên sàn từ các sàn giao dịch TMĐT.
Xây dựng cơ sở dữ liệu để quản lý rủi ro đối với TMĐT; áp dụng trí tuệ nhận tạo (AI) để xử lý dữ liệu, đưa ra các cảnh báo đối với trường hợp vượt ngưỡng rủi ro và đề xuất các biện pháp quản lý thuế theo rủi ro đối với hoạt động thương mại điện tử (Kết hợp cơ sở dữ liệu từ hóa đơn điện tử, TMĐT); triển khai xây dựng Cổng thông tin điện tử để các sàn giao dịch TMĐT cung cấp thông tin của các tổ chức, cá nhân kinh doanh trên sàn theo hình thức điện tử. Tiếp tục xây dựng hệ thống quản lý thuế thông minh, đáp ứng khả năng kết nối dữ liệu với các cơ quan quản lý nhà nước, tích hợp thông tin, xử lý dữ liệu lớn, hoạt động 24/7, hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế.
Tổng cục Thuế cũng đã họp lấy ý kiến một số Cục Thuế, một số sàn giao dịch TMĐT và đã báo cáo Bộ Tài chính về việc xây dựng Cổng thông tin điện tử để tiếp nhận thông tin, dữ liệu từ các sàn TMĐT. Theo kế hoạch, Cổng thông tin đang trong quá trình xây dựng cơ sở hạ tầng, dự kiến vận hành, chạy thử trong tháng 11 và đưa vào hoạt động chính thức trong tháng 12/2022.
Bên cạnh đó, ngành Thuế đẩy mạnh triển khai công tác thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch thường xuyên và theo chuyên đề đối với hoạt động TMĐT, trong đó tập trung đối với NCCNN không có cơ sở kinh doanh cố định tại Việt Nam và một số chủ sở hữu sàn giao dịch TMĐT.
Chủ động phối hợp trao đổi, kết nối thông tin
Nhằm tăng cường công tác quản lý TMĐT, Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) đã phối hợp với các bộ, ngành, tổ chức, hiệp hội có liên quan để trao đổi, kết nối thông tin, phối hợp quản lý và hoàn thiện việc sửa đổi chính sách, pháp luật. Trên cơ sở thông tin thu thập được, cơ quan thuế sẽ áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích, xử lý dữ liệu lớn đáp ứng quản lý thuế kịp thời, hiệu quả, hiện đại.
Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) đã ký Thỏa thuận phối hợp công tác với Bộ Công Thương (cơ quan cấp phép, quản lý các website TMĐT) để chia sẻ cơ sở dữ liệu, kết nối để khai thác thông tin, hoàn thiện chính sách pháp luật để quản lý hoạt động kinh doanh thương mại điện tử. Đồng thời, ký Thỏa thuận phối hợp công tác với Bộ Thông tin và Truyền thông (cơ quan quản lý về mạng viễn thông, internet; quản lý cung cấp dịch vụ số với công tác quản lý thuế) để khai thác, truyền nhận, kết nối thông tin doanh nghiệp quảng cáo xuyên biên giới; danh sách cá nhân có phát sinh doanh thu từ quảng cáo trên sản phẩm, dịch vụ nội dung thông tin số; doanh nghiệp trong nước có hoạt động cung cấp dịch vụ viễn thông và sử dụng tài nguyên kho số.
Đối với công tác phối hợp với Bộ Công An (cơ quan quản lý về an ninh mạng), Tổng cục Thuế đã xây dựng chương trình làm việc để đề xuất phối hợp thực hiện kết nối, chia sẻ cơ sở dữ liệu phục vụ công tác quản lý thuế. Bên cạnh đó, đã phối hợp với Cục An ninh mạng trong việc trao đổi thông tin về các cá nhân thu nhập từ quảng cáo do cung cấp sản phẩm, dịch vụ nội dung thông tin số trên nền tảng chia sẻ video xuyên biên giới như Facebook, Youtube, Tiktok… và các cá nhân có hoạt động kinh doanh mua, bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trên các website TMĐT, mạng xã hội… phục vụ công tác quản lý đối với hoạt động TMĐT.
Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đã xây dựng dự thảo Thỏa thuận phối hợp công tác với Ngân hàng Nhà nước (cơ quan quản lý về thanh toán, phương tiện thanh toán) để triển khai các quy định về phối hợp cung cấp thông tin giữa 02 cơ quan đã được quy định trong Luật Quản lý Thuế. Trong thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã phối hợp với Bộ Tài chính trong việc chỉ đạo, hướng dẫn các ngân hàng thương mại kết nối, cung cấp thông tin số hiệu tài khoản thanh toán của tổ chức, cá nhân trong nước. Tính đến ngày 3/5/2022, Tổng cục Thuế đã hoàn thành việc nâng cấp ứng dụng tiếp nhận thông tin số hiệu tài khoản thanh toán của tổ chức, cá nhân từ 91 ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Theo bà Nguyễn Thị Lan Anh – Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa và hộ kinh doanh, cá nhân (Tổng cục Thuế), hoạt động TMĐT là một hoạt động thương mại mới, do vậy có rất nhiều khó khăn cho công tác quản lý thuế. Tuy nhiên, hiện nay chính sách thuế cũng đã có quy định với tổ chức, cá nhân khi hoạt động TMĐT tự kê khai và nộp thuế theo quy định, cơ quan thuế đóng vai trò hướng dẫn tuyên truyền là chính.
Bên cạnh đó, cơ quan thuế cũng có những cơ chế kiểm soát, trong trường hợp người nộp thế cố tình không kê khai thì sẽ có chế tài cụ thể. Nếu có dấu hiệu trốn thuế thì cơ quan thuế sẽ chuyển vụ việc sang cơ quan công an, các cơ quan pháp luật khác để xử lý.
Các chính sách về thuế đã được hướng dẫn rất đầy đủ và đến thời điểm này chính sách thuế khá hoàn chỉnh. Cơ bản người nộp thuế là cá nhân hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực TMĐT đã có ý thức tự giác kê khai, nộp thuế theo quy định của pháp luật. Một số sàn giao dịch TMĐT đã có sự phối hợp tốt trong việc triển khai cung cấp thông tin phục vụ công tác quản lý thuế…
Bộ Tài chính vừa có Tờ trình số 195/TTr- BTC trình Chính phủ về việc sửa đổi một số điều của Nghị định số 126/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế. Một trong những nội dung được Bộ Tài chính đề xuất, sửa đổi là trách nhiệm của chủ sở hữu sàn giao dịch TMĐT trong việc kê khai, nộp thuế. Theo Bộ Tài chính, công tác quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT đã có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, trên thực tế công tác này vẫn gặp nhiều khó khăn. Do vậy, việc ban hành nghị định là hết sức cần thiết.
