Số thu từ lệ phí trước bạ chiếm khoảng 2,1% tổng thu ngân sách
Theo Bộ Tài chính, qua tổng kết, đánh giá cho thấy chính sách thu LPTB hiện hành đã góp phần tăng cường quản lý nhà nước đối với tài sản, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người sở hữu, sử dụng tài sản; cải cách thủ tục hành chính, đảm bảo sự minh bạch, rõ ràng và thống nhất trong quá trình thực hiện.
Đặc biệt, sau hơn 1 năm triển khai thu LPTB điện tử (từ ngày 12/3/2020 đến ngày 28/6/2021), tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, số lượng giao dịch nộp LPTB điện tử đối với ô tô, xe máy là 23.124 phương tiện (TP. Hồ Chí Minh: 7.376 tờ khai; Hà Nội: 15.748 tờ khai); tương ứng với số tiền LPTB đã nộp điện tử là gần 623,3 tỷ đồng (TP. Hồ Chí Minh: 77,3 tỷ đồng; Hà Nội: 546 tỷ đồng).
Đối với 61 tỉnh thành phố còn lại, sau gần 11 tháng triển khai (tính từ ngày 01/8/2020 đến ngày 28/6/2021) số lượng giao dịch nộp LPTB điện tử đối với ô tô, xe máy là 248.833 phương tiện (tương ứng với số tiền LPTB đã nộp điện tử hơn 1.651 tỷ đồng) trên tổng số 4.871.436 lượt giao dịch nộp ô tô, xe máy (tương ứng với 31.827,3 tỷ đồng). Việc thực hiện điện tử hóa thủ tục khai, nộp LPTB đối với ô tô, xe máy trên toàn quốc được ước tính giảm chi phí tuân thủ của người nộp thuế là khoảng 1.020 tỷ đồng/năm.
Lệ phí trước bạ còn góp phần ổn định nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Theo quy định tại Luật Ngân sách nhà nước thì LPTB là khoản thu ngân sách địa phương hưởng 100%. Đây là nguồn thu đóng vai trò quan trọng trong tổng thu địa phương, góp phần đảm bảo ngân sách để chính quyền địa phương thực hiện chức năng quản lý.
Số thu LPTB giai đoạn 2012-2020 bình quân khoảng 24.740 tỷ đồng/năm, chiếm khoảng 2,1% tổng thu ngân sách nhà nước; 2,9% tổng thu nội địa và 4,8% tổng thu ngân sách địa phương. Số thu LPTB cũng tăng đều qua các năm với tốc độ tăng trung bình mỗi năm khoảng 16% so năm liền kề. Số thu LPTB năm 2012 chỉ đạt 11.816 tỷ đồng thì đến năm 2019 số thu LPTB tăng lên đạt 40.194 tỷ đồng, tăng 240% tương đương 28.378 tỷ đồng so với năm 2012.
Sự tăng trưởng mạnh trong số thu LPTB qua các năm ngoài những yếu tố khách quan như sự phát triển kinh tế, tăng trưởng nhu cầu mua sắm và sở hữu tài sản, việc minh bạch và thống nhất hệ thống chính sách LPTB đã góp phần mở rộng cơ sở thu hợp lý, tạo hiệu quả trong việc quản lý thu LPTB.
Sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung tạo thuận lợi cho người nộp thuế
Bên cạnh những kết quả đạt được nêu trên, chính sách thu LPTB vẫn còn những tồn tại, hạn chế cần nghiên cứu sửa đổi, bổ sung cho phù hợp. Theo đó, tại dự thảo Nghị định, Bộ Tài chính đề xuất bổ sung tàu ngầm, tàu lặn vào đối tượng chịu LPTB để phù hợp với quy định của Bộ luật Hàng hải, đồng thời bao quát các trường hợp phát sinh trên thực tế.
Về giá tính lệ phí trước bạ, để đảm bảo thống nhất, đồng bộ với pháp luật về đấu thầu, đảm bảo tính pháp lý trong việc xác định giá tính LPTB đối với nhà chung cư, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định giá tính LPTB đối với nhà. Theo đó, giá tính lệ phí trước bạ đối với nhà chung cư bao gồm cả giá trị đất được phân bổ. Hệ số đất phân bổ để tính lệ phí trước bạ nhà chung cư được áp dụng theo hệ số phân bổ của loại nhà chung cư tương ứng theo quy định tại Nghị định số 53/2011/NĐ-CP ngày 01/7/2011 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật thuế sử dụng đất phi nông nghiệp và các văn bản thay thế, sửa đổi, bổ sung (nếu có).
Về xác định giá chuyển nhượng tài sản trên thị trường của từng loại tài sản, Bộ Tài chính đề nghị sửa đổi, bổ sung cơ sở dữ liệu xác định giá chuyển nhượng tài sản trên thị trường đối với: Tài sản tự sản xuất, chế tạo hoặc tài sản thuê sản xuất, chế tạo mà không có tài sản cùng loại hoặc tương đương trên thị trường; Tài sản nhập khẩu; Giá trên ứng dụng quản lý trước bạ của cơ quan thuế.
Bên cạnh đó, để đảm bảo kịp thời, nhanh chóng, thuận lợi cho người nộp thuế và cơ quan thuế trong việc xác định giá tính LPTB đối với xe tải, xe khách và xe chuyên dùng; đồng thời, tạo điều kiện cho việc mở rộng triển khai khai điện tử đối với xe tải, xe khách, qua đó hỗ trợ tốt nhất cho người dân, doanh nghiệp làm thủ tục hành chính về đăng ký trước bạ, đăng ký xe, Bộ Tài chính đã đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định về giá tính thuế đối với: Xe chuyên dùng, Xe tải, xe khách.
Tại dự thảo Nghị định, Bộ Tài chính cũng bổ sung mức thu LPTB đối với tàu lặn là 1% để phù hợp với nội dung đề xuất bổ sung “Tàu lặn, tàu ngầm” thuộc đối tượng chịu LPTB nêu trên. Đồng thời, dự thảo cũng bổ sung quy định mức thu LPTB đối với xe ô tô điện chạy pin. Theo đó, ô tô điện chạy pin nộp lệ phí trước bạ lần đầu với mức thu bằng 50% mức thu lệ phí trước bạ lần đầu đối với ô tô chạy xăng, dầu có cùng số chỗ ngồi trongvòng 5 năm kể từ ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành.
Ngoài ra, dự thảo Nghị định cũng bổ sung quy định miễn LPTB đối với tài sản hợp nhất cho vợ chồng khi kết hôn hoặc phân chia khi ly hôn để đảm bảo quyền lợi của của vợ, chồng hợp nhất tài sản khi kết hôn và phân chia tài sản sau khi ly hôn, tương tự như trường hợp chia, tách, hợp nhất, sát nhập công ty cũng được miễn LPTB.
Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 140/2016/NĐ-CP ngày 10/10/2016 về LPTB với những nội dung sửa đổi, bổ sung nêu trên nhằm đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất của chính sách thu LPTB; tháo gỡ vướng mắc của chính sách thu LPTB hiện hành. Đồng thời, đảm bảo tính công bằng, khả thi và phù hợp với tình hình thực tế cũng như xu hướng quốc tế; công khai, minh bạch, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.
